Epidemia zastała mnie przy przygotowaniu corocznej powiatowej sesji dziecięcej o tematyce literackiej. Zwykle odbywa ona w Koszalińskiej Bibliotece Publicznej 2 kwietnia, w Międzynarodowym Dniu Książki dla Dzieci, już od 2004 roku. Przed laty formułę wymyśliła moja poprzedniczka, a ja ją kontynuuję.W tym roku tematem referatów są Baśnie braci Grimmów, więc przeczytałam, co możliwe o Jakubie i Wilhelmie, baśniach, baśniowości, tłumaczeniach, wydaniach i innych wątkach pobocznych.
Życie braci Grimm okazało się barwną, pełną zwrotów akcji opowieścią o ludziach ciekawych świata, o szerokich horyzontach myślowych, odważnych i niezłomnych. Jakub i Wilhelm byli naukowcami łączącymi z powodzeniem zagadnienia prawnicze z historią kultury, literatury, językoznawstwem i poszukiwaniami etnograficznymi. Byli też bibliotekarzami! Potrafili zarazić pasją gromadzenia ludowych opowieści, wielu swoich znajomych i przyjaciół. W wyobraźni widzę dystyngowane damy i eleganckich kawalerów z zapałem wyszukujących miejscowych opowiadaczy i spisujących historie z myślą o dostarczeniu ich słynnym braciom z Kassel. Zapłatą za baśnie było zazwyczaj „dziękuję”, ale też herbata podana w porcelanowej filiżance ze srebrną łyżeczką wypita z panią Viehmann, albo para używanych spodni Wilhelma Grimma dla wachmistrza Krause’go. „Baśnie dla dzieci i dla domu” zebrane przez braci Grimm zostały po raz pierwszy wydane w 1812 - 1815 roku. Na początku nie cieszyły się zbyt dużą popularnością, jednak następne wydania przyniosły im sławę nieśmiertelną.
Baśnie Grimmów zbierane wprost od bajarzy, bez zbytniej ingerencji i upiększeń, stały się opowieściami biblioterapeutycznymi. Pomagają one dzieciom możliwie bezboleśnie, przejść inicjację z dzieciństwa w dorosłość, pozbyć się lęków egzystencjalnych, przeżyć niechciane emocje i znaleźć ukojenie. O psychoterapeutycznej roli baśni pisze między innymi Bruno Bettelheim w swej książce „Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartości baśni” Docenia w Baśniach braci Grimm prostotę historii, jasność przekazu, przedstawienie opozycji dobra i zła, prawości i nieprawości, definitywne ukaranie niegodziwości i triumf odwagi. Znawcy literatury dla dzieci i psychologowie zachęcają do czytania i opowiadania baśni zebranych przez Grimmów bez zbytecznej cenzury. Tylko przeżywając prawdziwie bohaterskie czyny, walkę z olbrzymami i strachami, w której zło zostaje ukarane, dziecko może oswoić lęki, smutki, sekretne uczucia.
Zachęcam Państwa i ja, w tym czasie odosobnienia, do czytania i opowiadania „Baśni dla dzieci i dla domu” zebranych przez braci Grimm. Jest też wersja dla dorosłych autorstwa Philipa Pullmana. Polecam też serdecznie wykład otwarty prof. UAM dr hab. Elizy Karmińskiej (tłumaczki baśni) pt. „O konieczności przekładu pierwszego wydania baśni braci Grimm” dostępny na platformie YouTube. Czas tak spędzony będzie na pewno „cudownie i pożytecznie” przeżytym.
Serdecznie pozdrawiam
Wasza Biblioblogerka
Baśnie braci Grimm – 318444, 318445 m
Bettelheim Bruno, Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni – 471336 m
Pullman Philip, Baśnie braci Grimm dla dorosłych… – 485649 m